रौतहट। नेपाल सरकारका उपप्रधानमन्त्री इश्वर पोखरेलले कोरोना महामारीका कारण बन्द रहेको नेपाल–भारत सीमानाका चाँडैनै पूर्ववत् रुपमा सञ्चालनमा आउने बताउनु भएको छ । रौतहटको मौलापुर नगरपालिकाको पतौरामा रहेको ऐतिहासिक महादेव मन्दिरमा दोस्रो मधानी महायज्ञको उद्घाटन गर्न रौतहट आएका उपप्रधानमन्त्री पोखरेलले नेपाल–भारत सीमानाका लामो समयदेखि बन्द रहँदा दुबै देशका नागरिकहरुलाई निकै सकस भएको उल्लेख गर्दै सीमा नाका खोल्नेबारे नेपाल सरकार गम्भीर भएक उल्लेख गर्नुभयो ।
‘नेपाल–भारत आवतजावत हुने कुरामा चाँडैनै हामी निर्णय गर्छौ’ उहाँले भन्नुभयो, ‘यातायात पनि चल्लेछन् । अहिले जति दुःख, तखलिफ तपाईहरुले सहनुपरेको छ अब सहनुपर्दैन् ।’अर्को एक प्रसंगमा उपप्रधानमन्त्री पोखरेलले तराई मधेशको समृद्धिको लागि नेपाल सरकारले कुनै कसर बाँकी नराख्ने उल्लेख गर्दै मधेशी जनताले सच्चा देशको पहरेदारको रुपमा देशको सीमा रक्षा गरिरहेको बताउनुभयो ।
उहाँले नेपालको जातीय विविधताले नेपाललाई बलियो बनाएकाले यसको रक्षाको लागि सबैजना एकजुट भएर लाग्नुपर्नेमा जोडदिनुभयो । सहरी विकास मन्त्री प्रभु साहले सो ऐतिहासिक महादेव मन्दिरलाई नेपालको मात्र नभइ विश्व सम्पदाको सूचिमा सूचिकृत गर्न नेपाल सरकारले पहल गरिरहेको जनाउँदै सो मन्दिरको र स्थानको बारेमा थप अध्ययन, अनुसन्धान तथा खोज हुनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
सो कार्यक्रममा प्रदेश नम्बर २ का प्रदेश प्रमुख राजेश झा, नेपाल सरकारका सहरी विकास मन्त्री प्रभु साह, नेपाली कलाकारहरु शिव श्रेष्ठ, दीपाश्री निरौला, संचिता लुइटेल, भोजपुरी कलाकारहरु चिन्टु पान्डे, अक्षरा सिंहलगायतको उपस्थिति रहेको थियो ।
उद्घाटन कार्यक्रममा सहभागी हुनु अघि उपप्रधानमन्त्री पोखरेल र प्रदेश प्रमुख झाले ऐतिहासिक महादेव मन्दिरमा विशेष पूजा, अर्चना पनि गर्नुभएको थियो । चैत्र ३ गतेसम्म सञ्चालन हुने सो महायज्ञ तथा मेलामा नेपाल तथा भारतका कलाकारहरुको प्रस्तुति रहने आयोजकले जनाएको छ ।
केही वर्षअघि पतौरामा जग्गा उत्खनन गर्दा ११औं शताब्दीअघि निर्माण भएका शिव मन्दिर फेला परेपछि स्वदेशी तथा विदेशी पुरातात्विक विदहरुलाई स्थलगत अध्ययन पश्चात गत वर्षदेखि सो स्थानमा मधानी महायज्ञको सुरुआत गरिएको मौलापुर नगरपालिकाकी नगर प्रमुख रिना साहले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार सो मन्दिर क्षेत्रमा कर्णाटककाल भन्दा पहिलेको अवषेशहरु भेटिएको र नेपालको पुरातत्व विभागको टोलीले सो स्थानमा उत्खनन अन्य ऐतिहासिक तथ्यहरुपनि फेला परेको नगर प्रमुख साहले बताउभुयो ।
उहाँले सो मन्दिरलाई विश्व सम्पदा सूचिमा सूचिकृत गर्न नेपाल सरकार र सरोकारवाला निकायहरुले विशेष ध्यान दिएर पलह गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । आजदेखि सुरु भएको सो महायज्ञ तथा मेला हेर्न नेपाल तथा भारतका लाखौँ स्थानीयहरुको उपस्थिति रहेको आयोजकले जनाएको छ ।
शिव–पार्वती विवाहको विशिष्ट उत्सवलाई मधानी रहेको यो प्रदेश दुईका दुई जिल्लाहरु बारा तथा रौतहटमा प्रचलित रहेको सास्कृतिककर्मी सञ्जय मित्रले बताउनुभयो ।मित्रका अनुसार मधानी यज्ञमा कुनै पण्डित वा पुजारीको आवश्यक नपर्ने र यो पुजा विशिष्ट बोलबम (कमरथुवा)ले गर्ने गरेका छन् । लोपोन्मुख अवस्थामा रहेको मधानीलाई बारा र रौतहटका मुख्यगरी थारु समुदायले बचाएर राखेको उहाँको भनाइ छ ।
